فشارخون

مقدمه

امروزه به دلیل ویروس کرونا و کمتر شدن رفت و آمدها، اندازه گیری فشارخون در منزل و محل کار برای کسانی که مبتلا به فشارخون بالا هستند افزایش پیدا کرده است. به همین دلیل در این مقاله به بررسی فشارخون و روش های اندازه گیری آن می پردازیم.

فشارخون

قبل از هر چیز میخواهیم بدانیم فشار خون چیست؟

فشارخون در واقع همان میزان فشاری است که خون به رگ ها وارد می نماید.

و یکی از مهم ترین علایم حیاتی بدن می باشد.

میزان فشار خون در نواحی مختلف بدن

فشارخون در قسمت های مختلف بدن متفاوت می باشد. در نواحی نزدیکقلب میزان فشارخون بیشتر است و هر چه از قلب فاصله بیشتر می شود میزان فشار خون هم کمتر می گردد.

محدوده فشار خون نرمال

میزان فشارخون نرمال در حالت استراحت برابر است با 90 تا 120 میلی متر جیوه (سیستولیک) و 60 تا 80 میلی متر جیوه (دیاستولیک) می باشد.

فشار خون چه زمانی بیماری محسوب میشود

اگر فشارخون بالاتر از 130 سیستول و 80 دیاستول باشدف یک نوع بیماری محسوب می گردد. که به آن فشارخون بالا می گویند.

فشار خون بالا را هایپرتنسیون و فشارخون پایین را هیپوتانسیون می گویند.

عوامل فشار خون بالا

حالا می خواهیم بدانیم چه عواملی منجر به بالا رفتن فشار خون می شود. در واقع افزایش فشار خون می‌تواند دلایل متفاوتی داشته باشد. این بیماری می‌تواند به دلایل ژنتیکی، رژیم غذایی و عادات غذایی ناسالم یا مصرف سیگار و سبک زندگی ناسالم به وجود بیاید.

به طور کلی می‌توان دلایل افزایش فشار خون را به دو دسته غیر قابل کنترل و قابل کنترل تقسیم کرد.

عوامل غیرقابل کنترل افزایش فشار خون

سن

افزایش سن منجر می شود که رگ ها سخت تر شوند و در نتیجه کارکرد کلیه کاهش پیدا کند. و این عامل منجر به افزایش فشارخون می گردد.

جنسیت

قبل از سن 55 سالگی احتمال ابتلا به فشارخون در مردان بالاتر است و بعد از این سن زنان شانس بالاتری برای ابتلا به فشارخون پیدا می کنند.

ژنتیک

کسانی که یکی از قوام درجه یک آنها مبتلا به فشارخون می باشد، شانس بالاتریی برای ابتلا به این بیماری دارند.

علل افزایش فشارخون ثانویه

فشارخون ثانویه زمانی اتفاق می‌افتد که فرد بر اثر یک بیماری دیگر به فشار خون نیز مبتلا می‌شود. بیماری‌های قلبی و تنگی عروق، بیماری‌های کلیوی و البته مشکلات تیروئید از علل افزایش فشار خون ثانویه هستند.

عوامل قابل کنترل فشارخون بالا

بعضی از علت های فشارخون بالا را می توان کنترل کرد. مثلا با کنترل کردن بعضی از بعضی رفتارها و عادت های غذایی میتوان تا حدودی فشارخون بالا را کنترل نمود.

رژیم غذایی

رژیم غذایی دارای سدیم زیاد و پتاسیم کم منجر به افزایش فشارخون می گردد. غذاهای فرآوری شده و فست فودها دارای سدیم بالا هستند. وجود پتاسیم در غذاها باعث کاهش فشارخون در بدن می شوند.

علت افزایش فشار خون بعد از غذا نیز بالا رفتن میزان سدیم بدن است. سدیم باعث می‌شود بدن مایعات را در خود نگه دارد و در نتیجه فشارخون فرد بالا برود.

ورزش و تحرک بدنی

نداشتن فعالیت بدنی و ورزش نکردن باعث سخت تر شدن رگها و افزایش فشارخون می گردد. این موضوع با واسطه افزایش

وزن

نیز می تواند خطر ابتلا به فشار خون را افزایش دهد.

چاقی و اضافه وزن

داشتن اضافه وزن باعث افزایش بار کاری قلب و کلیه ها و آسیب به آنها می گردد.

و در واقع این دو ارگان مهم ترین اندام ها برای کنترل فشار خون می باشند.

سیگار و الکل

ماده نیکوتین موجود در سیگار منجر به تنگ شدن رگ ها و نیز افزایش ضربان قلب، و درنتیجه بالارفتن فشارخون می شود. و الکل هم بر سیستم اعصاب مرکزی بدن تاثیر می گذارد. و در نتیجه منجر به اختلال بر روی عملکرد قلب که مرکز کنترل فشار خون می باشد می شود.

علت افزایش فشارخون در جوانان

جوانان در سنین 20 تا 30 سالگی معمولا سلامت جسمانی بالایی دارند.

علت افزایش فشارخون در جوانان ممکن است به دلیل افزایش هورمون هایپرآلدوسترونیسم باشد. که منجر به افزایش سدیم در بدن و در نتیجه افزایش فشارخون شود. از دیگر عوامل آن بیماری های کلیودی و تنگی عروق می باشد.

سایر عوامل

علاوه بر عوامل بالا، داشتن دیابت و بیماری‌های کلیوی نیز آسیب زا هستند. همچنین مصرف بعضی داروها نظیر ایبوپروفن و کمبود ویتامین D می توانند شانس ابتلا به فشارخون بالا را افزایش دهند.

دستگاه فشارسنج

تا اینجا با مفهوم فشارخون و علل آن آشنا شدیم. حالا میخواهیم بدانیم وقتی مبتلا به فشارخون بالا هستیم نیاز است که روزانه فشارخون خود را بررسی کنیم. تا از میزان تغییرات آن آگاه شویم. تا در صورت نیاز به دکتر مراجه کنیم و یا اینکه دارو مصرف نماییم.

از دستگاه فشارسنج اغلب برای بررسی فشار خون بالا استفاده می گردد. چون بیماری خطرناکی هست و کسانی که مبتلا به این بیماری می باشند، باید مرتبا تحت نظر بوده و به کمک یه دستگاه فشارسنج مناسب، میزان فشارخون خود را بررسی نمایند.

فشارسنج چطور عمل میکند؟

دستگاه فشارسنج دارای یک کاف می باشد که هنگام اندازه گیری به دور بازو بسته می شود و پر از هوا می گردد. و در نتیجه برای لحظه ای جریان خون را محدود می کند. و از طرفی به کمک جیوه یا فشارسنج مکانیکی میزان فشارخون اندازه گیری می شود. که میزان طبیعی آن 120/80 می باشد.

انواع فشارسنج

به طور کلی فشارسنج ها به دو نوع رایج تقسیم می شوند:

  1. فشارسنج دستی:

این نوع فشارسنج خود به دو نوع فشارسنج جیوه ای و عقربه ای تقسیم می شود.

  • فشارسنج جیوه‌ای:

این فشارسنج مهمترین و معروف ترین فشارسنج در جهان می باشد. و شامل یک ستون جیوه می باشد مانند دماسنج، که میزان فشار را نمایش می دهد.

  • فشارسنج عقربه‌ای:

فشارسنج عقربه‌ای دارای فنری است که از طریق فشار هوا عقربه روی صفحه مدرج حرکت کرده و میزان فشارخون را نمایش می دهد. که هر درجه آن نشانگر یک میلیمتر جیوه‌ است. این نوع فشارسنج ارزان تر بوده و حمل آن نیز بسیار ساده است. این نوع از فشارسنج ها نیاز به دانش بیشتری دارند.

2. فشارسنج دیجیتالی یا الکترونیکی:

این نوع از فشارسنج ها به دو گونه بازویی و مچی موجود می باشند که با یک نمایشگر دیجیتالی می توان مقدار فشار خون را قرائت کرد. کاف در این نوع از فشارسنج به طور خودکار پر از هوا شده و بعد خالی می شود. اگر نمی خواهید یک بازوبند یا کاف بزرگ برای خود خریداری کنید، می توانید از مدل مچی آن استفاده کنید.

برتری فشارسنج دیجیتالی به عقربه ای

هر دو مدل اگر به درستی انجام گیرد نتایجی دقیق را ارائه می دهند. فشارسنج دیجیتالی به راحتی قابل حمل بوده و مهمترین قابلیت آن استفاده برای خود فرد برای گرفتن مقدار فشار خون خود است زیرا در فشارسنج های عقربه ای و جیوه ای حتما باید شخصی دیگر مقدار فشار خون شما را بگیرد.

مکان های که نیاز به فشارسنج دارند

ممکن است سوال پیش بیاید که یک فشارسنج در چه مکان هایی مورد استفاده قرار می گیرید.

  • بیمارستان ها
  • آمبولانس ها
  • کلینیک مراقبت های اولیه
  • دفاتر پزشکی
  • مطب های دندانپزشکی
  • استفاده در خانه

آیا فشارسنج دیجیتالی دارای خطا است؟

یک باور قدیمی هنگام ظهور فشارسنج های دیجیتالی وجود داشت مبنی بر اینکه این فشارسنج های دارای خطا هستند ولی با گذشت زمان و بهره وری از جدیدترین تکنولوژی ها و همچنین آموزش استفاده صحیح این باور کم کم رنگ باخت.

فشارسنج دیجیتالی بازویی بهتر است یا مچی؟

شاید این سوال خیلی از شما عزیزان باشد که کدام یک از فشارسنج دیجیتالی بازویی یا مچی بهتر می باشد. برای فهمیدن این موضوع باید ببینیم برای چه مدت نیاز داریم که از فشارسنج استفاده کنیم.

مثلا برای استفاده طولانی مدت و مداوم مانند استفاده در درمانگاه ها و کلینیک ها، فشارسنج بازویی بهتر است و برای استفاده های کم، مثلا در منازل فشارسنج مچی را پیشنهاد می کنیم. البته ممکن است برای انتخاب این موضوع، نیاز باشد معیارهای دیگر را نیز بررسی نماییم.

کلام آخر

در این مقاله سعی شد درباره فشارخون و روش های اندازه گیری آن اطلاعاتی در اختیار شما گذاشته شود. امیدوارم برای شما مفید واقع شود.